ਹੋਰ

ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼/Diabetes

This page is also available in Chinese and English.

ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਜੋਖਮ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ (ਤਣਾਅ ਸਮੇਤ) ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਭਰੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਹੋਣਾ, ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰਨ, ਕੰਮ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਅਤੇ ਚਰਬੀ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਚੀਨੀ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਵਧੇਰੇ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਕਸਰ ਤੁਰਦਾ-ਫਿਰਦਾ ਜਾਂ ਕਸਰਤ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਚਿਤ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਦੀ ਤਖਸ਼ੀਸ਼ ਹੋਣੀ ਭਿਆਨਕ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਰਾਹੀਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਰੋਗ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ, ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਬਾਰੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲ ਸਕੇ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਨਿਪਟ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਇੰਸੁਲਿਨ

ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਦੇ ਜੋਖਮ ਕਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਣ ਲਈ, ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਪੈਂਕ੍ਰਿਆਸ ਕੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਸਬੰਧਤ ਹਨ।

ਪੈਂਕ੍ਰਿਆਸ ਪੇਟ ਦੀ ਕੈਵਿਟੀ ਵਿਚ ਸਥਿਤੀ ਇਕ ਗਹਿਰੀ ਚਪਟੀ ਗ੍ਰੰਥੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਇਹ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੈੱਲਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੈੱਲ, ਬੀ ਸੈੱਲ, ਇੰਸੁਲਿਨ ਦੇ ਸਤਰਾਵ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ; ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹਾਰਮੋਨ ਜੋ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡੇੑਟਸ (ਸਟਾਰਚ) ਪਾਚਣ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਕੇ ਖੂਨ ਦੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਧਾਰਨ ਇੰਸੁਲਿਨ ਦਾ ਸਤਰਾਵ ਨਿਰੰਤਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਤਰਾਵ ਖਾਣੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਖਾਣੇ ਤੋਂ 2 ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵੀ ਇੰਸੁਲਿਨ ਦੀ ਸਤਰਾਵ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 2 ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ, ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੰਸੁਲਿਨ ਵੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘਟਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਨਿਯੰਤਰਕ ਵਿਧੀ ਵਿਘਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਉੱਚਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ।

ਸ਼ੂਗਰ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਜੋਖਮ ਕਾਰਕ:

ਕਿਸਮ I: ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਬਾਲਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਲੋ ਜੀ

ਕਿਸਮ II ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ: ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਾਲਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਲੋ ਜੀ

ਗੈਸਟੇਸ਼ਨਲ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਲੋ ਜੀ

ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ:

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਲੋ ਜੀ

ਟਾਈਪ 2 ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹੋ:

  • ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਕੀ ਹੈ, ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਲੱਛਣ, ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਅਤੇ ਇਲਾਜ
  • ਸਰੀਰ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭਾਰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣਾ
  • ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਚੀਨੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ
  • ਨਿਯਮਤ ਰੂਪ ਵਿਚ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਸਮੇਤ ਇਕ ਵਧੀਆ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨਾ
  • ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ 35 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲਾਨਾ ਸਰੀਰਕ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
  • ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ੂਗਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਲਾਨਾ ਸਰੀਰਕ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਤੁਸ਼ੀ ਸਾਇਦ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਹੈ!

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਜਾਂ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਤਮ-ਤਖਸ਼ੀਸ਼ ਕਰਨੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕੇਤਾਂ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਛਾਣਦੇ ਜੋ ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਜੋੜੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਕ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲਾਨਾ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

ਡਾ. ਕੇਨਡੇਲ ਹੋ ਦੁਆਰਾ ਸਮੱਗਰੀ, ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਡਾਕਟਰ

ਆਮ ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਲੱਛਣ:

  • ਅਕਸਰ ਪਿਆਸ ਲੱਗਦੀ ਰਹਿਣਾ
  • ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਲਈ ਅਕਸਰ ਵਾਸ਼ਰੂਮ ਜਾਣਾ
  • ਥਕਾਵਟ
  • ਭੁੱਖ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਣਾ, ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਮਿਠਾਈਆਂ ਲਈ ਭੁੱਖ, ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਭਾਰ ਘੱਟ ਹੋਣਾ
  • ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ
  • 20-30 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੋਤੀਆ-ਬਿੰਦ ਦੀ ਤਖਸ਼ੀਸ
  • ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਚਮੜੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ
  • ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਹੋਣ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਣਾ
  • ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਦਾ ਸੁੰਨ ਹੋ ਜਾਣਾ
  • ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਲ
  • ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਿੱਚ ਭਰਮ
  • ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
  • ਬੇਹੋਸ਼ੀ

ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ

  • ਜੀਵਾਣੂ ਜਾਂ ਵਾਇਰਲ ਲਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਅਤਿ-ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ
  • ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਹੀ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣਾ
  • ਰੈਟੀਨਾ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ,ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਇਹ ਅੰਨ੍ਹੇਪਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ
  • ਬ੍ਰੌਨਕਾਇਟਿਸ ਅਤੇ ਨਿਮੂਨੀਆ
  • ਕੋਰੋਨਰੀ ਧਮਨੀ ਰੋਗ
  • ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿਚ ਗਿਰਾਵਟ (ਡਾਇਲੀਸਿਸ ਜਾਂ ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਲੋੜ)
  • ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਪੱਧਰ
  • ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਚਮੜੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ
  • ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ
  • ਨਸਾਂ ਨੂੰ ਹਾਨੀ ਪਹੁੰਚਣਾ
  • ਨਿਪੁੰਸਕਤਾ
  • ਪੈਰ ਦਾ ਅਲਸਰ, ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਸਰਜਰੀ ਨਾਲ ਅੰਗ ਨੂੰ ਅਲੱਗ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ

ਸ਼ੂਗਰ ਲਈ ਚੋਟੀ ਦੇ 10 ਆਪਾਤਕਾਲੀਨ ਲੱਛਣ

  • ਬੇਹੋਸ਼ੀ
  • ਮਿਰਗੀ ਦੇ ਦੌਰੇ ਪੈਣਾ
  • ਸਟਰੋਕ ਹੋਣਾ
  • ਭਰਮ ਪੈਦਾ ਹੋਣਾ
  • ਦਮਾ
  • ਛਾਤੀ ਵਿਚ ਦਰਦ
  • ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਸੋਜ਼ਸ਼ ਹੋਣਾ
  • ਦਸਤ/ਉਲਟੀਆਂ
  • ਬੁਖਾਰ/ਠੰਡ
  • ਪੈਰ ‘ਚ ਸੋਜ

ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਨਾਲ ਜੀਣਾ

ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ
ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਦਸ ਸਰਵੋਤਮ ਨੁਕਤੇ ਰੀਨਾ ਮਲ੍ਹੀ ਵੱਲੋਂ ਪੇਸ਼

  • ਕਿਸੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਜਾਂ ਬੰਦ ਨਾ ਕਰੋ।
  • ਬਹੁਤੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਭੋਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਲੈਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
  • ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਹਦਾਇਤ ਜਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਕਦੋਂ ਲੈਣੀਆਂ ਹਨ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਫ਼ਾਰਮਾਸਿਸਟ ਤੋਂ ਪਤਾ ਕਰੋ।
  • ਆਪਣੀ ਦਵਾਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਲੈਣ ਦਾ ਨੇਮ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ।
  • ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਬਲਿਸਟਰ ਪੈਕਿੰਗ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ।
  • ਆਪਣੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਹੱਥ ਹੇਠ ਰੱਖੋ।
  • ਆਪਣੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਂਵਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਦਿਸਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਾਹਦੇ ਲਈ ਹਨ।
  • ਕੋਈ ਹਰਬਲ/ਆਯੁਵੈਦਿਕ ਦਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਫ਼ਾਰਮਾਸਿਸਟ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛ ਲਉ।
  • ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
  • ਕੋਈ ਅਣਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਫ਼ਾਰਮੇਸੀ ਨੂੰ ਮੋੜ ਦਿਉ।

ਸਫਰਾਂ ਤੇ ਜਾਂਣ ਲਈ ਨੋਟ
ਡਾ. ਚੀਮਾ ਵੱਲੋਂ ਸਫ਼ਰ ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਦਸ ਨੁਕਤੇ

  • ਆਪਣੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੂਚੀ ਬਣਾ ਲਉ।
  • ਆਪਣੇ ਨਿਜੀ ਬੈਗ ਵਿੱਚ 7 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਰੱਖ ਲਉ (ਜੇ ਕਿਧਰੇ ਕਿਸੇ ਕਾਰਣ ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਮਾਨ ਗੁਆਚ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਪਛੜ ਜਾਵੇ)
  • ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲੋਂ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈ ਲਉ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇੰਸੁਲਿਨ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ।
  • ਆਪਣੀ ਹਵਾਈ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰ ਦਿਉ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਵਾਲਾ ਖਾਣਾ ਲੋੜੀਂਦਾ ਹੈ।
  • ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਉ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ ਜਾਂ ਉੱਕਾ ਹੀ ਨਾ ਕਰੋ।
  • ਆਪਣੇ ਟੈੱਸਟਾਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨਤੀਜੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਉ।
  • ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਸਬੰਧੀ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਕਰਵਾਏ ਕਿਸੇ ਵੀ ਟੈੱਸਟ ਸਬੰਧੀ ਵੇਰਵੇ ਵਾਪਸ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਉ।
  • ਕਿਸੇ ਸਿੱਖਿਅਤ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਆਪਣੀ ਦਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਨਾ ਕਰੋ।
  • ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਦਵਾਈ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦੱਸ ਦਿਉ।
  • ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ, ਤੁਹਾਡੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਜਾਂ ਖ਼ੁਰਾਕ ਬਦਲ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਦਵਾਈ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਯਾਦ ਰੱਖੋ।

ਅਕਸਰ ਪੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲ

ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਦੋਵੇਂ ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੇਰੀ ਉਮਰ 37 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਸਰਤਾਂ ਕਰਨ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵੀ ਹਾਂ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਕੀ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ ਕਿ ਮੈਂ ਵੀ ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਵਾਂਗਾ?

ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਹੋਵੇਗਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਡੇ ਵੱਲੋਂ ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਹੈ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਟੈਸਟ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਓ।

ਮੈਂ ਇੱਕ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਹਰਨੀਆ ਦਾ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਕਰਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 12 ਘੰਟੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ?

ਆਪਣੇ ਸਰਜਨ ਕੋਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।

ਮੈਂ 75 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ 30+ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਮੇਰੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਹੁੰ ਕੱਟਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਹਨ ਜੋ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਹੁੰ ਕੱਟਣ ਦੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ। ਕੀ ਲਾਗਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ?

ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਜੋ 65 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਹੁੰ ਖੁਦ ਨਹੀਂ ਕੱਟਣੇ ਚਾਹੀਦੇ। ਇੱਥੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਹਨ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਖਰਚੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਕਾਰਜ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਮੈਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਭੁੱਖ ਦੀ ਕਮੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਦਵਾਈ ਨੂੰ ਆਮ ਖੁਰਾਕ ਵਾਂਗ ਲੈਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

ਹਾਂ, ਕਿਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਉਹੀ ਖੁਰਾਕ ਲਓ।

ਮੇਰੀ ਉਮਰ 47 ਸਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਾਂ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਮੈਂ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਧੁੰਦਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ। ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

ਹਾਂ। ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਲਾਨਾ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਰੀਟੀਨੋਪੈਥੀ ਅਤੇ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀਆਂ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ।

ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਕਿਉਂ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਉੱਚਿਤ ਕਾਰਜ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ? ਕੀ ਮੇਰੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿਚ ਬੁਲਬੁਲੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਵਿਚ ਵਿਗਾੜ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹਨ?

ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿਚ ਗਿਰਾਵਟ ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ। ਖੂਨ ਦੇ ਟੈਸਟ ਤੁਹਾਡੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨਗੇ। ਤੁਹਾਡੇ ਗੁਰਦੇ ਕਚਰੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਾਸਤੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿਚਲੇ ਬੁਲਬੁਲੇ ਇਸ ਕਚਰੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਪੇਸ਼ਾਬ ਦੇ ਵਿਗਾੜ ਕਾਰਨ ਹੋਵੇ।

ਕੀ ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ?

ਹਾਂ, ਹੇਠ ਦਿੱਤੀਆਂ 5 ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਗੀਆਂ: ਸ਼ੂਗਰ, ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ, ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਦੀ ਘਾਟ। ਸ਼ੂਗਰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਇਕ ਕਾਰਨ ਹੈ।

ਇਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਗਈ, ਤਾਂ ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸ਼ੂਗਰ ਰਹੇਗੀ?

ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਲਕੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸ਼ੂਗਰ (ਜੋ ਇੰਸੁਲਿਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਹੈ) ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੁਆਰਾ ਸੁਧਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ (ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਇੰਸੁਲਿਨ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਖੁਰਾਕ, ਕਸਰਤ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਨੂੰ ਬੇਹਤਰ ਬਣਾਓ)। ਗੈਸਟੇਸ਼ਨਲ ਸ਼ੂਗਰ ਅਕਸਰ ਅਸਥਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਹਾਰਮੋਨ ਵਿਚ ਬਦਲਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਇੰਸੁਲਿਨ ਦੇ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਦਬਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਜੱਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਬੱਚੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਨ?

ਜੇਕਰ ਪਿਤਾ ਜਾਂ ਜੱਦੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇਰੇ ਹੋਵੇਗੀ। ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਪਣਾ ਕੇ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ, ਲੋੜੀਂਦੀ ਕਸਰਤ, ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਟਾਈਪ I ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਣੀ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਹੈ।

ਜਿਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਪਤਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਉਹ ਮੋਟੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ?

ਅੱਧਖੜ ਉਮਰ ਦੇ ਬਾਲਗ ਜਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਜਿਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਮਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਅਕਸਰ ਮਰੀਜ਼ ਇੰਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਿਗਰ ਸ਼ੂਗਰ ਛੱਡਦਾ ਹੈ। ਪਤਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੀ ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੇ ਚਾਂਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਟਾਈਪ I (ਇੰਸੁਲਿਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ) ਜਾਂ ਟਾਈਪ II ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੰਸੁਲਿਨ ਦੀ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਵਿਚ ਕਮੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਗਲੂਕੋਜ਼ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਉਂਦਾ।

ਕੀ ਕੋਈ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ? ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਣਕਿਆਸਾ ਅਚਾਨਕ ਮਾਨਸਿਕ ਸਦਮਾ ਹੋਣਾ?

ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ (ਉਦਾਸੀਨਤਾ) ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਜਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਅਕਸਰ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਚਿੰਤਾ ਵਿਕਾਰ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਠੀਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਦਿ ਸਪਿਰਿਟ ਹੈਪੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਆਪਣੀ “ਰਿਵਰਸ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਕਿਓਰ” ਰਿਪੋਰਟ ਔਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਡਾਕਟਰੀ ਪੇਸ਼ੇ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਕੀ ਹੈ?

ਹਲਕੀ ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ, ਪਾਚਕ ਸੈੱਲ ਅਜੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਚ ਕਰੇਗੀ। ਬਾਅਦ ਦੇ ਪੜਾਵਾਂ ਜਾਂ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ, ਪਾਚਕ ਸੈੱਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਖੁਰਾਕ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਲਾਜ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਵਾਈ ਜਾਂ ਇੰਸੁਲਿਨ ਜੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ। ਪੱਛਮੀ ਦਵਾਈ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਹਰੇਕ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਸਬੂਤ ਅਧਾਰਿਤ ਦਵਾਈ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਈਲੈੱਟ ਸੈੱਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਕੀ ਕੋਰਟੀਸੋਨ ਲੈਣ ਨਾਲ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇਗਾ?

ਕੋਰਟੀਸੋਨ ਇਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸਟੇਰੌਇਡ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ੂਗਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਸ਼ੂਗਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਦਵਾਈ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਰਹੇ। ਸ਼ੂਗਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਅਜਿਹੀ ਦਵਾਈ ਲੈਣੀ ਅਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਇਕ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਅਤੇ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲਈ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕੋਰਟੀਸੋਨ ਹੀ ਇਕੋ-ਇਕ ਉਪਲੱਬਧ ਇਲਾਜ ਹੋਵੇ।

ਕੀ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਦਵਾਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਲੈਣਾ ਪੇਟ ਜਾਂ ਗੁਰਦੇ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੋਵੇਗਾ?

ਸ਼ੂਗਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹਨ। ਆਮ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿਚ ਅਤੇ ਇਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਪੇਟ ਜਾਂ ਗੁਰਦੇ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ (ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ)। ਇਸ ਲਈ, ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਨੂੰ ਘੱਟ ਨਾ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕੰਟਰੋਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ ਤਾਂ ਹੋਰ ਅੰਗ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕੀ ਬੀ.ਸੀ. ਦਾ ਮੈਡੀਕਲ ਬੀਮਾ ਇੰਸੁਲਿਨ ਪੰਪਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ?

ਬੀ.ਸੀ. ਮੈਡੀਕਲ ਬੀਮਾ (ਫਾਰਮਾਕੇਅਰ) ਇੰਸੁਲਿਨ ਪੰਪਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਸਬੰਧਿਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀ ਦੇਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫਾਰਮਾਕੇਅਰ ਇੰਸੁਲਿਨ ਪੰਪਾਂ ਦੀ ਬੈਟਰੀ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਮੈਂ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਹੈ; ਕੀ ਮੈਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਸਿੱਧੇ ਕਿਸੇ ਕਲੀਨਿਕ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?

ਨਹੀਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਜੇਕਰ ਮੇਰੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਬਚਾਅ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?

ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕ, ਫਿਰ ਵੀ ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਘੱਟ “ਪ੍ਰੀ-ਡਾਇਬਿਟਿਕ” ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਚ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚ ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਦੇਰੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਉਹ ਹੈ ਕਸਰਤ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈਣਾ।

ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਦਿਨ ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜਾਂ ਟੈਸਟਿੰਗ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਦਿਨ ਦਾ ਕਿਹੜਾ ਸਮਾਂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੋਵੇਗਾ?

ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਵਲੀ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਟੈਸਟ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਬੇਕਾਰ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨਤੀਜੇ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਚੁਭਣ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਸ ਟੈਸਟ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਖੁਦ ਇਹ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉੱਚਿਤ ਉਪਕਰਨਾਂ, ਸੂਈਆਂ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਲਈ ਡਾਕਟਰੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਨੂੰ ਆਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦਾ ਹੈ:

  • ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਬਾਰੇ ਤੁਰੰਤ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
  • ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਗਤੀਵਿਧੀ, ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ
  • ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਸਹੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਤੁਹਾਡੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ
  • ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ‘ਤੇ ਕੀ ਅਤੇ ਕਿੰਨਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉੱਚਿਤ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਪੱਧਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ, ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਦੋਹਰਾਅ ਨੂੰ ਐਡਜਸਟ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ
  • ਘੱਟ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ
  • ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਸਿਹਤ ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਦਵਾਈ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ

ਆਪਣੇ ਸਿਹਤ ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨੂੰ ਪੁੱਛੋ ਕਿ ਟੈਸਟ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਵਿਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਮਾਹਰ ਫੈਮਿਲੀ ਡਾਕਟਰ ਕਿੱਥੇ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਕੋਈ ਵੀ ਫੈਮਿਲੀ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਮਾਹਰ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਫੈਮਿਲੀ ਡਾਕਟਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਰੈਫਰਲ ਦੇਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਫੈਮਿਲੀ ਡਾਕਟਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਫੈਮਿਲੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਫਿਜ਼ੀਸ਼ੀਅਨ (College of Physician) ਨੂੰ ਕਾਲ ਕਰੋ।

ਟਾਈਪ II ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ?

ਮੁਟਾਪਾ ਇੰਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਆਪਣਾ ਭਾਰ 5-10% ਘੱਟ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਉਸ ਦੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ।

ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਰੱਖਣਾ, ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭਾਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ, ਇਹ ਸਭ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਜੋਖਮਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦੇਵੇਗਾ।

ਕਮਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਕਿਉਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਡੀ ਮਾਸ ਇੰਡੈਕਸ (ਬੀਐਮਆਈ) ਅਤੇ ਕਮਰ ਦਾ ਘੇਰਾ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਤਰੀਕੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਤੁਹਾਡਾ ਵਜਨ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਬੀਐਮਆਈ ਸਮੁੱਚੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਵਸਾ ਦੇ ਤੱਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਮਰ ਦਾ ਘੇਰਾ ਕਮਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਵਸਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਮਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇਕੱਤਰ ਵਸਾ ਨੂੰ ਇੰਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਜੋਖਮ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਮਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਵਸਾ ਦੀ ਕਾਫੀ ਜਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ, ਉੱਚ ਟ੍ਰਾਇਗਲਿਸਰਾਈਡ ਦੇ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਏਸ਼ਿਆਈ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਔਰਤ ਦੇ ਕਮਰ ਦਾ ਘੇਰਾ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ 90 ਸੈਮੀ (36 ਇੰਚ) ਅਤੇ 80 ਸੈਮੀ (32 ਇੰਚ) ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਅਲਕੋਹਲ (ਸ਼ਰਾਬ) ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਘੱਟ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕਿਉਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?

ਇਕੱਲੀ ਸ਼ਰਾਬ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਂਦੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ਰਾਬ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਡਰਿੰਕਸ ਵਿਚ ਖੰਡ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਛੇਤੀ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਸੋਖ ਲਵੇਗਾ, ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਦੋਂ, ਜਦੋਂ ਸਾਡਾ ਪੇਟ ਖਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਧਾਰਨ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿਚ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਘੱਟ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਸਤੇ ਸਾਡਾ ਜਿਗਰ ਭੋਜਨ ਕੀਤੇ ਬਗੈਰ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਖਤ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਡੇ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿਚ ਗਲਾਈਕੋਜਨ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਜਿਗਰ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਗਲਾਈਕੋਜਨ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦਵਾਈ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਇੰਸੁਲਿਨ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਘੱਟ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਯਾਦ ਰੱਖੋ। ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ 24 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਬੀਅਰ ਪੀਣ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਦੇ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?

ਬੀਅਰ ਪੀਣ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਬੀਅਰ ਵਿਚ ਅਲਕੋਹਲ, ਚਰਬੀ, ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਲਕੋਹਲ ਦੇ ਹਰੇਕ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਚ 7 ਕੈਲੋਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਚਰਬੀ ਦੇ ਹਰੇਕ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਚ 9 ਕੈਲੋਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੇ ਹਰੇਕ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਚ 4 ਕੈਲੋਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਵਜ਼ਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਬੀਅਰ ਪੀਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਬੀਅਰ ਵਿਚ ਕੈਲੋਰੀ ਤੁਹਾਡੇ ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗੀ।

ਮੈਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਚੱਲੇਗਾ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਵਿਚ ਕਿੰਨਾ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਹੈ?

ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਵਿਚ ਕਿੰਨੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਉਮਰ, ਲਿੰਗ, ਉੱਚਾਈ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਅਤੇ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਭੋਜਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮ ਦੇ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਦਵਾਈ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਇੰਸੁਲਿਨ ‘ਤੇ ਹੋ ਅਤੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਨਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ੂਗਰ ਆਹਾਰ ਵਿਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ।

ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਲੂਣ ਦਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੇਵਨ ਕੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸ਼ੂਗਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੂਣ (ਸੋਡੀਅਮ) ਦਾ ਸੇਵਨ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਹੈ। ਬਾਲਗਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 1,500 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੈਲਥ ਕੈਨੇਡਾ (Health Canada) ਨੇ ਬਾਲਗਾਂ ਵਾਸਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 2300 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੂਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਸਹੀ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਲੂਣ (ਸੋਡੀਅਮ) ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਖਾਣਾ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਟਰੋਕ, ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੂਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 3000 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਇਕ ਟੇਬਲ ਸਪੂਨ ਵਿਚ 2400 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਸੋਡੀਅਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।

ਸ਼ਹਿਦ ਬਨਾਮ ਬਨਾਉਟੀ ਮਿੱਠੇ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਢੁੱਕਵੇਂ ਹਨ?

ਸ਼ਹਿਦ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ੱਕਰ (ਉਦਾਹਰਣ ਖੰਡ/ ਗੰਨੇ ਦੀ ਖੰਡ, ਚੱਟਾਨ ਖੰਡ /ਭੂਰੀ ਖੰਡ) ਇਕੋ-ਜਿਹੇ ਹਨ। ਜਿੰਨੇ ਉਹ ਖੰਡ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਉੱਚੇ ਹਨ, ਓਨਾ ਹੀ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਗੇ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਬਨਾਉਟੀ ਮਿੱਠੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਉੱਚਿਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਬਨਾਉਟੀ ਮਿੱਠੇ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਸਰੋਤ

Fill 1

Document

Fill 1

Document

ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ

ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਪਰਬੰਧਨ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖੋ।

ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨੂੰ ਡੈਉਨਲੋਡ ਕਰੋ ਜੀ
Group 3

Video

ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਉਲਝਣ

ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਨਜ਼ਰ ਤੇ ਅਸਰ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ

ਡਾਇਬਿਟੀਸ ਪਤਰਿਕਾ

ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਤਸੀਂ ਅਪਣੇ ਖੁਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਗਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਲਿੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ I

ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ

ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆਂ 15 ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ

ਇਸ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ੳਹ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ
Group 3

Video

ਦਾਖ਼ਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ

ਡਾ. ਬਿਰਦੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਕਰਕੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਕਿਹੋ ਜਹੇ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਆਸ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ
Group 3

Video

ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼

ਡਾ. ਭੁਰਜੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟਾਈਪ 1 ਅਤੇ 2 ਕਿਸਮ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ
Group 3

Video

ਭਾਰਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ

ਡਾ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਚੀਮਾ ਕੁੱਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸਮੇਂ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।

ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ